- Rusland omzeilt westerse sancties en verkoopt onder meer aan India en China nog volop olie en andere producten.
- Maar het blijkt steeds lastiger om de handelsinkomsten die op buitenlandse bankrekeningen worden geboekt, terug te halen naar Rusland.
- Hierdoor zijn de zogenoemde buitenlandse financiële bezittingen van Rusland in de eerste zeven maanden van dit jaar met 45 miljard dollar gegroeid.
- Lees ook: De Russische economie stevent af op een flinke afkoeling, volgens economen
Rusland doet nog volop internationaal zaken, ondanks de ingrijpende westerse sancties naar aanleiding van de invasie in Oekraïne. Het lijkt er echter op, dat Rusland steeds meer moeite heeft om inkomsten uit de internationale handel naar eigen land te halen.
Een aanwijzing hiervoor is de sterke stijging van de zogenoemde buitenlandse financiële activa, waaronder geld van Russische entiteiten in het buitenland. In de eerste zeven maanden van dit jaar zijn de buitenlandse financiële bezittingen van Rusland met bijna 45 miljard dollar gestegen, volgens een dinsdag gepubliceerd rapport van de centrale bank van Rusland.
De gegevens tonen alleen de toename van activa in het buitenland, niet het totale bedrag.
De buitenlandse financiële activa van Rusland stegen van januari tot juli met 44,6 miljard dollar. Dat is meer dan het dubbele van de stijging van 21,4 miljard dollar in dezelfde periode een jaar geleden, volgens het rapport van de centrale bank.
De centrale bank geeft in het rapport geen uitsplitsing van verschillende soorten financiële bezittingen, waaronder ook vorderingen vallen, zoals nog niet betaalde facturen van handelsbedrijven. Wel wijst de centrale bank erop dat de stijging van de buitenlandse financiële bezittingen te wijten is aan langere wachttijden en de “toenemende complexiteit" bij het afwikkelen van buitenlandse handelstransacties.
Het geld dat vastzit in het buitenland, heeft serieuze invloed op de liquiditeit van Russische bedrijven, ofwel de mate waarin ondernemingen over cash beschikken, zegt Rusland-econoom Alex Isakov van Bloomberg Economics.
Het is niet de eerste keer dat Rusland, dat vooral veel grondstoffen zoals olie verkoopt in het buitenland, problemen heeft met handelsopbrengsten die vastzitten in het buitenland.
Afgelopen jaar erkende Rusland dat er problemen waren met miljarden Indiase roepies die het had verdiend met de export van olie naar India, maar die bleven hangen bij banken in India.
Dit bedrag is sindsdien gedaald, omdat Russische bedrijven erin zijn geslaagd de roepies te gebruiken om Indiase exporteurs te betalen, meldde persbureau Reuters woensdag op basis van een anonieme Indiase overheidsbron.
Sancties VS maken banken uit onder meer China huiverig om Russische transacties te faciliteren
Hoewel de economie van Rusland in 2023 en de eerste maanden van dit jaar behoorlijk sterk is blijven draaien, heeft het land een grote economische transformatie ondergaan. Hoge staatsuitgaven voor militaire activiteiten en subsidies in oorlogstijd zijn belangrijke aanjagers van de groei. Tegelijk is de inflatie fors opgelopen en is er een flink tekort aan arbeidskrachten in de civiele economie.
Onlangs signaleerde de Russische centrale bank een “aanzienlijke” oververhitting van de economie.
Daar komt bij dat westerse sancties, vooral op initiatief van de VS, zijn aangescherpt. De Amerikanen hebben zich gericht op internationale banken die Russische handelstransacties nog faciliteren. Die worden bedreigd met Amerikaanse strafmaatregelen.
Het gevolg is dat internationale banken terughoudend zijn geworden met het verwerken van transacties met Rusland, uit angst voor secundaire sancties van de VS die afgelopen december werden goedgekeurd.
Inmiddels weigeren bijna alle Chinese banken - zelfs kleine regionale banken - rechtstreekse overboekingen tussen China en Rusland te accepteren, meldde het door de Russische staat gecontroleerde mediakanaal Izvestia maandag.
Naast de problemen met het afwikkelen van transacties via Chinese banken hebben Russische bedrijven ook te kampen met een tekort aan Chinese yuan, waarvan het land nu afhankelijk is voor de handel.
Rusland bagatelliseert effect van westerse sancties
De Russische regering bagatelliseert de gevolgen van de westerse sancties. Woensdag zei de Russische minister van Financiën Anton Siluanov dat zijn land een sterk “schild” heeft tegen druk van buitenaf, zo meldde het staatspersbureau TASS.
“We hebben een sterke, duurzame financiële basis gecreëerd; we hebben financiële infrastructuur gecreëerd”, zei Siluanov.
Rusland probeert alternatieve betalingssystemen op te zetten, waaronder transacties via cryptomunten, om de internationale handel te ondersteunen. Ook zijn er naar verluidt plannen van Rusland en China om de eeuwenoude praktijk van ruilhandel nieuw leven in te blazen om westerse sancties te omzeilen.